Ας εμβαθύνουμε στο θέμα της βαρηκοϊας

Το βαρήκοο παιδί είναι συνήθως ένα εξυπνότατο και ικανότατο παιδί,που όταν του δοθούν οι κατάλληλες εμπειρίες και ευκαιρίες μπορεί να εξελιχθεί και να ενταχθεί κανονικά και παραγωγικά στο σχολικό περιβάλλον και το κοινωνικό σύνολο.Στη διαπαιδαγώγηση του παιδιού με προβλήματα ακοής, βασικό στόχο αποτελεί η επικοινωνία. Το κωφό παιδί απομονώνεται λόγω της έλλειψης ακουστικών εμπειριών και αυτό έχει αντίκτυπο στην ανάπτυξη της γλώσσας, αλλά και στη συναισθηματική και νοητική του εξέλιξη.

Η νοηματική γλώσσα είναι αποτελεσματική γιατί είναι δομημένη με τέτοιο τρόπο ώστε να αξιοποιείται η οπτική λειτουργία του εγκεφάλου.Τα κωφά παιδιά δεν μιλούν σωστά, κυρίως επειδή δεν ακούν και επειδή δεν έχουν εκπαιδευτεί κατάλληλα. Η χρήση μιας γλώσσας δεν αποκλείει την εκμάθηση μιας άλλης. Επομένως, είναι τελείως άτοπο να λέμε ότι τα κωφά παιδιά δε μαθαίνουν να μιλούν σωστά επειδή χρησιμοποιούν Νοηματική Γλώσσα, διότι το ένα δεν αποκλείει το άλλο.

Ο ειδικός που εμπλέκεται στη διαδικασία απόφασης του τρόπου επικοινωνίας, πρέπει να γνωρίζει ότι ο σκοπός είναι η λήψη των απαραίτητων ερεθισμάτων για τη σωστή γλωσσική ανάπτυξη του παιδιού.Όσον αφορά το ρόλο του λογοθεραπευτή, πρέπει να επισημάνουμε ότι είναι υπεύθυνος για την αξιολόγηση και τη δημιουργία προγράμματος παρέμβασης σε πολλαπλούς τομείς στο βαρήκοο/ κωφό παιδί.

Το πρόγραμμα περιλαμβάνει ακουστική εκπαίδευση για την αντίληψη, διάκριση και παραγωγή των βασικών ήχων της ομιλίας (των φωνημάτων), αλλά και για την αντίληψη του προφορικού λόγου. Επιπλέον στόχοι είναι η ανάπτυξη του λεξιλογίου και η βελτίωση της επικοινωνίας του παιδιού.

Το βαρήκοο παιδί μπορεί να διαγνωσθεί τους πρώτους κιόλας μήνες της ζωής του, να εξεταστεί κατάλληλα και αμέσως να του τοποθετηθούν τα απαιτούμενα ακουστικά, τα οποία πρέπει να φορά συνέχεια, καιτων οποίων η εύρυθμη λειτουργία είναι ιδιαίτερα σημαντική.Το παιδί μπορεί να ξεκινήσει λογοθεραπεία από τα δύο του χρόνια.Αμέσως όμως μετά τη διάγνωση της βαρηκοΐας οι γονείς πρέπει να έρχονται σε επαφή με λογοθεραπευτή για να λαμβάνουν οδηγίες για το πώς να εδραιώνουν επικοινωνιακή-μαθησιακή πρόθεση και συνήθειες στην καθημερινότητά τους με το παιδί.

Η γονεϊκή ενημέρωση και συμμετοχή στην εκπαίδευση του παιδιού από τη διάγνωση του προβλήματος, αμέσως, είναι το Α και το Ω. Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν τί ερεθίσματα και πώς μπορεί και πρέπει να τα λαμβάνει το παιδί. Το βαρήκοο μικρό, πρέπει να μπει στην εκπαιδευτική διαδικασία έγκαιρα, με πειθαρχεία και σύστημα.

Στη λογοθεραπευτική παρέμβαση, στόχος είναι να αξιοποιηθεί στο έπακρο η εναπομένουσα ακοή και να οξυνθούν οι άλλες αισθήσεις έτσι ώστε το παιδί να μπορεί να «ακούσει» με τη βοήθεια τους. Το παιδί θα μάθει:

τον προσανατολισμό στην ηχητική πηγή,
την αξιολόγηση του ηχητικού ερεθίσματος και τη διάκριση διαφορετικών ήχων,
την εισαγωγή στο φθογγολογικό σύστημα της γλώσσας του, τόσο για την ακουστική γνώση του όσο και για την παραγωγή του,
τη δημιουργία συλλαβής και αλληλουχίας συλλαβών,
τη γνώση του λεξιλογίου και των εννοιών, ιδιαίτερα αυτών που χαρακτηρίζουν τόπο, χρόνο και τρόπο,
τη δημιουργία και κατανόηση φράσης και πρότασης,
το γραπτό λόγο ως αποτύπωση σκέψεων,
τη γνώση σωστής χρήσης των αρθρωτικών οργάνων με βάση το πώς τα νοιώθει το παιδί να κινούνται, μια και ποτέ δεν θα ακούσει πλήρως τί παράγουν(έτσι ώστε να αποφύγει υπερβολικές ή ελλειμματικές κινήσεις τους),
τη χειλανάγνωση,
τη χρήση του λόγου μέσα σε πλαίσια κοινωνικά με την απαιτούμενη πραγματολογία (κανόνες επικοινωνίας, π.χ. βλεμματική επαφή, χειρονομίες),
το κοντρολάρισμα-κατάκτηση ορθής συχνότητας και έντασης της φωνής.

Η τεχνολογία σήμερα παρέχει πλείστες συσκευές για να κάνουν την καθημερινότητα των ανθρώπων αυτών πιο εύκολη (ειδικές συσκευές τηλεφώνου, κουδούνια, ξυπνητήρια κ.α.)Το κοχλιακό εμφύτευμα, που είναι από τα τελευταία ιατρικά επιτεύγματα, δίνει ελπίδες ότι μελλοντικά θα έχουμε κι άλλα βήματα αποκατάστασης της βαρηκοΐας.Ένα παιδί που δεν ακούει, εφόσον διαγνωστεί έγκαιρα και φορέσει ακουστικά, ή προβεί σε εγκατάσταση κοχλιακού εμφυτεύματος, μπορεί εφόσον λάβει την κατάλληλη εκπαίδευση, να μιλήσει.

Η ομιλία του παιδιού είναι ο καθρέπτης του βαθμού και του είδους της βαρηκοΐας του, του χρόνου που διαγνώστηκε το πρόβλημα, του πότε και πόσο συνετά φόρεσε τα σωστά ακουστικά (ή το καλά ρυθμισμένο κοχλιακό εμφύτευμα) και της εκπαίδευσης που έλαβε.Σηµείο αναφοράς είναι η ακουστική ηλικία του παιδιού και όχι η χρονολογική, ώστε να ξέρουµε τι προσδοκίες έχουµε από το παιδί σε κάθε δεδοµένη χρονική στιγµή.

Η ακουστική ηλικία ξεκινάει από τη στιγµή που το παιδί έχει συστηµατική πρόσβαση στον ήχο. Όταν το παιδί βάζει κοχλιακά εµφυτεύµατα, η ακουστική του ηλικία ξεκινάει από την ενεργοποίηση τους.

Συχνά, τόσο το παιδί όσο και η οικογένεια του χρειάζονται στήριξη ψυχολογική. Ο δρόμος τους είναι επίπονος και συχνά αυτό που περιμένουν είναι λιγότερο ή περισσότερο από ό,τι είναι πράγματι πιθανά αναμενόμενο.Είναι σηµαντικό οι γονείς να δηµιουργούν ευκαιρίες µάθησης µέσα από τις καθηµερινές ρουτίνες, όπως το τάισµα, η αλλαγή πάνας, το ντύσιµο, αλλά και ρουτίνες παιχνιδιού και κοινωνικές ρουτίνες που είναι οι βόλτες που κάνουν οι γονείς µε τα παιδιά τους και οι επισκέψεις σε φιλικά πρόσωπα ή άλλα µέλη της οικογένειας.

Είναι απαραίτητο οι γονείς να εκθέτουν τα παιδιά σε όλους τους περιβαλλοντικούς ήχους εντός και εκτός σπιτιού και να διαβάζουν κάθε µέρα βιβλία στα παιδιά ώστε να εδραιώσουν µία ρουτίνα ανάγνωσης βιβλίου. Καλό είναι να παίζουν παιχνίδια που παράγουν ήχο και να ακούν µουσική και τραγούδια μέσα από τα οποία ενισχύεται η αλληλεπίδραση µεταξύ γονέα και παιδιού.
υπηρεσίες λογοθεραπείας για παιδιά στην αθήνα