Αυτισμός και ΔΕΠ-Υ: Ομοιότητες και διαφορές
Κοινοί τομείς που παρουσιάζουν δυσκολίες άτομα με ΔΕΠ-Υ και Αυτισμό:
- Κοινωνικές δυσκολίες: Τα άτομα με ΔΕΠΥ μπορεί να είναι υπερβολικά ομιλητικά ή παρορμητικά/απρόσεχτα, ενώ τα άτομα με αυτισμό μπορεί να δυσκολεύονται να ερμηνεύσουν τη γλώσσα του σώματος και τους μορφασμούς του προσώπου και γενικά την κατανόηση και τη συμμετοχή σε κοινωνικές αλληλεπιδράσεις.
- Δυσκολίες επικοινωνίας: Η διακοπή των συνομιλιών και η δυσκολία παραμονής στο θέμα είναι κοινά στη ΔΕΠΥ, ενώ ο αυτισμός μπορεί να περιλαμβάνει καθυστερημένη ανάπτυξη ομιλίας ή προτίμηση για μη λεκτική επικοινωνία.
- Προσοχή και Συγκέντρωση: Ενώ η απροσεξία είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό της ΔΕΠΥ, τα άτομα με αυτισμό μπορούν επίσης να αντιμετωπίσουν προκλήσεις στην προσοχή, ιδιαίτερα όταν οι δραστηριότητες δεν σχετίζονται με τα ειδικά ενδιαφέροντά τους.
- Αισθητηριακές ευαισθησίες: Και στις 2 καταστάσεις παρατηρείται αυξημένη ευαισθησία σε ερεθίσματα όπως φως, ήχος, υφές και μυρωδιές, ενώ άλλες φορές υποευαισθησία.
- Προβλήματα εκτελεστικής λειτουργίας: Τα άτομα με ΔΕΠ-Υ ή αυτισμό μπορεί να έχουν προβλήματα με την οργάνωση, τον προγραμματισμό, την ολοκλήρωση των εργασιών και τη διαχείριση χρόνου και εργασιών.
- Ρύθμιση Συμπεριφοράς και Συναισθημάτων: Τα άτομα με ΔΕΠ-Υ ή αυτισμό μπορεί να έχουν εκρήξεις θυμού ή συναισθηματικά ξεσπάσματα ως απάντηση στο στρες ή την αισθητηριακή υπερφόρτωση.
Ενώ η ΔΕΠΥ και ο αυτισμός μοιράζονται ορισμένα χαρακτηριστικά, οι διαφορές τους γίνονται πιο σαφείς, όταν εξετάζουμε πώς εκδηλώνονται τα συμπτώματα.
1. Κοινωνική αλληλεπίδραση
- ΔΕΠΥ: Τα παιδιά με ΔΕΠΥ λαχταρούν την κοινωνική αλληλεπίδραση, αλλά ξεπερνούν τα όρια, οδηγώντας σε δυσκολίες διατήρησης φιλιών.
- Αυτισμός: Τα παιδιά με αυτισμό μπορεί να αποφεύγουν εντελώς τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις ή να συμμετέχουν σε αυτές με τρόπο που φαίνεται άτυπος, όπως να εστιάζουν αποκλειστικά στα ενδιαφέροντά τους.Συχνά δυσκολεύονται να κατανοήσουν κοινωνικά σήματα (κοινωνικές ενδείξεις), να συμμετάσχουν σε αμοιβαίες συνομιλίες και να δημιουργήσουν σχέσεις.Μπορεί να εμφανίζουν δυσκολίες με τη μη λεκτική επικοινωνία, όπως διατήρηση βλεμματικής επαφής, ερμηνεία εκφράσεων προσώπου και χρήση της γλώσσας του σώματος.
2. Εστίαση και προσοχή
- ΔΕΠΥ: Ένα χαρακτηριστικό της ΔΕΠΥ είναι η αδυναμία διατήρησης της προσοχής, που συχνά συνοδεύεται από υπερκινητικότητα και παρορμητικότητα. Τα παιδιά με ΔΕΠΥ μπορεί να μεταπηδούν γρήγορα από την μία δραστηριότητα στην άλλη ή να βαριούνται εύκολα και να έχουν ανησυχία και αδυναμία να παραμείνουν καθιστά ή ήσυχα όταν περιμένουν.Αυτές οι παρορμητικές συμπεριφορές μπορούν να προκαλέσουν κοινωνικές και ακαδημαϊκές δυσκολίες.
- Αυτισμός: Ενώ τα άτομα με αυτισμό μπορεί επίσης να φαίνονται απρόσεκτα, είναι πιο πιθανό να επιδεικνύουν έντονη εστίαση σε συγκεκριμένα ενδιαφέροντα ή επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές. Τα παιδιά με ΔΑΦ παρουσιάζουν επαναλαμβανόμενες συμπεριφορές και κινήσεις (π.χ. χτύπημα χεριών, κουνήματα) και έντονα εστιασμένα ενδιαφέροντα, τα οποία συχνά κυριαρχούν στις δραστηριότητες και συνομιλίες του ατόμου.
3. Επικοινωνία
- ΔΕΠΥ: Τα παιδιά αυτά μπορεί να μιλούν υπερβολικά, να διακόπτουν ή να δυσκολεύονται να ακούσουν τι τους λέει ο συνομιλητής τους.
- Αυτισμός: Ο αυτισμός συνδέεται συχνά με καθυστερημένη ανάπτυξη του λόγου, ηχολαλία (επανάληψη λέξεων ή φράσεων) και δυσκολία στην κατανόηση αφηρημένης γλώσσας.
4. Μοτίβα συμπεριφοράς
- ΔΕΠΥ: Οι συμπεριφορές είναι συνήθως ασυνεπείς, με εκρήξεις υπερκινητικότητας, που ακολουθούνται από στιγμές απροσεξίας.
- Αυτισμός: Ο αυτισμός τείνει να περιλαμβάνει πιο προβλέψιμα μοτίβα επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών, όπως η επιμονή στην ρουτίνα ή οι επαναλαμβανόμενες κινήσεις.
Η ΔΕΠΥ συνδέεται με δυσκολίες στο να παραμείνετε συγκεντρωμένοι και να διαχειριστείτε εργασίες που μπορεί να οδηγήσουν σε μειωμένη απόδοση στο σχολείο. Ο αυτισμός, από την άλλη, μπορεί να περιλαμβάνει δυσκολίες με την κατανόηση αφηρημένων εννοιών και κοινωνικών πτυχών της μάθησης, αν και οι ασθενείς μπορεί να υπερέχουν σε θέματα που αφορούν τα ενδιαφέροντά τους.
Είναι πιθανό να υπάρχει συννοσηρότητα ΔΕΠΥ και αυτισμού. Μελέτες δείχνουν ότι έως και το 50% των ατόμων με αυτισμό μπορεί επίσης να έχουν συμπτώματα ΔΕΠΥ. Οι συμπεριφορικές θεραπείες, όπως η Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία και η εκπαίδευση κοινωνικών δεξιοτήτων, μπορούν να ωφελήσουν και τις 2 καταστάσεις. Αυτές οι θεραπείες βοηθούν στη βελτίωση της συναισθηματικής ρύθμισης, της κοινωνικής αλληλεπίδρασης και των στρατηγικών αντιμετώπισης.
Μια ολοκληρωμένη αξιολόγηση από μια διεπιστημονική ομάδα, που περιλαμβάνει κλινικούς ψυχολόγους, ψυχιάτρους και άλλους ειδικούς, είναι συχνά απαραίτητη για την ακριβή διάγνωση και τη διαφοροποίηση μεταξύ των δύο καταστάσεων. Για τον αυτισμό, οι παρεμβάσεις συχνά επικεντρώνονται στη βελτίωση των κοινωνικών δεξιοτήτων, στη μείωση των επαναλαμβανόμενων συμπεριφορών και στη διαχείριση των αισθητηριακών ευαισθησιών.
Για τη ΔΕΠΥ, η θεραπεία περιλαμβάνει στρατηγικές συμπεριφοράς για τη βελτίωση της συγκέντρωσης-οργάνωσης, και φάρμακα για τη διαχείριση των συμπτωμάτων της απροσεξίας, υπερκινητικότητας και παρορμητικότητας. Μέσω σωστής αξιολόγησης και προσαρμοσμένης υποστήριξης, τα άτομα με αυτισμό, ΔΕΠΥ ή και τα δύο μπορούν να επιτύχουν καλύτερα αποτελέσματα στις προσωπικές, κοινωνικές και ακαδημαϊκές τους ζωές.
υπηρεσίες ψυχοθεραπείας για παιδιά στην αθήνα