Η θετική πειθαρχία

Η θετική πειθαρχία στα παιδιά

Ως γονείς δυσκολευόμαστε, όταν ερχόμαστε αντιμέτωποι με τα «θέλω» των παιδιών όταν είναι διαφορετικά από τα δικά μας. Δοκιμαζόμαστε με τα «όχι» των παιδιών σε δικές μας οδηγίες ή συμβουλές, π.χ «Δεν ακούν με την πρώτη φορά ή τη δεύτερη, πετούν τα παιχνίδια τους, δεν πάνε για ύπνο».

Ως εκ τούτου δοκιμάζουμε διάφορους τρόπους: Διαπραγματευόμαστε, καλοπιάνουμε, θυμώνουμε, επιβάλλουμε, υποχωρούμε παθητικά, παραιτούμαστε μπροστά στην αρνητική συμπεριφορά. Άλλες αντιδράσεις περιλαμβάνουν την αίσθηση ενοχής όταν θυμώνουμε, αναρωτιόμασταν η συμπεριφορά του παιδιού είναι φυσιολογική ή αν έχουμε κάνει κάτι εμείς που προκαλεί αυτή τη συμπεριφορά.

Παλιά, οι χειρισμοί σε περίπτωση «ανάρμοστης συμπεριφοράς» ήταν η σωματική τιμωρία, η απομόνωση, οι φωνές, τα ταπεινωτικά σχόλια.Υπήρξε μια απόρριψη αυτής της αυταρχικής διαπαιδαγώγησης με το πέρασμα στο άλλο άκρο, της πλήρους επιτρεπτικότητας και ανεκτικότητας με χαρακτηριστικά την υποχώρηση, την αναβολή, την παραίτηση, την υπερπροστατευτικότητα.

Εκτός από τις ανάγκες επιβίωσης των παιδιών υπάρχουν και 4 βασικές ανάγκες απαραίτητες για τη δημιουργία της δικής τους ταυτότητας: Ανάγκη να αναπτύξει το αίσθημα ότι ανήκει, ότι αναγνωρίζεται, ανάγκη να δημιουργήσει την αντίληψη για τον εαυτό του ότι είναι ικανό, ανάγκη να αναπτύξει το αίσθημα της προσωπικής δύναμης και αυτονομίας, ανάγκη να αποκτήσει κοινωνικές δεξιότητες και δεξιότητες ζωής.Καλύπτοντας τις ανάγκες αυτές, δημιουργείται ένα παιδί με αυτοπεποίθηση.

Σε αντίθετη περίπτωση, τα παιδιά καταφεύγουν σε αρνητικές συμπεριφορές, οι οποίες μπορεί να αντικαθρεφτίζουν φόβους, στρες, κούραση, πείνα, κακή διάθεση που εξαρτώνται επίσης από την ώρα της μέρας, το είδος της δραστηριότητας, την επίδραση των φίλων κ.ά.

Με την αντίδρασή μας, το χειρισμό και την παρέμβασή μας, θέλουμε να μειώσουμε την αρνητική συμπεριφορά, να επικοινωνήσουμε αποτελεσματικά, να επανέλθουμε σε μια συναισθηματική ισορροπία, να μειώσουμε την αντίσταση και να εδραιώσουμε τη συνεργασία και να μάθουμε μέσα από την εμπειρία, για να προλαμβάνουμε μελλοντικές καταστάσεις.

Πρέπει λοιπόν, να βασιστούμε σε αρχές και πεποιθήσεις για αποτελεσματική αντιμετώπιση και επίτευξη πιο κατάλληλης συμπεριφοράς. Αρχικά, πιστεύουμε στη μοναδικότητα κάθε παιδιού και δεχόμαστε την προσωπικότητά του. Συνδεόμαστε μαζί του και το αγαπάμε με τα καλά και τα κακά του.Πιστεύουμε στη φροντίδα με επαγρύπνηση, ενδιαφέρον και τρυφερότητα. Επίσης, καθοδηγούμαστε από αξίες που μας βοηθούν να διακρίνουμε το καλό-κακό, το δίκαιο-άδικο.Πιστεύουμε στην έννοια της πειθαρχίας ως διαδικασία μάθησης. Η πειθαρχία δεν είναι η τιμωρία. Είναι οριοθέτηση. Έτσι λοιπόν, μπορούμε να αναπτύξουμε μερικές στάσεις που θα μας βοηθήσουν στο χειρισμό των δύσκολων καταστάσεων.

• Αναγνωρίζουμε την αντιπαλότητα που δημιουργείται. Αντιστεκόμαστε στο παιγνίδι ανταγωνισμού αλλά δεν υποχωρούμε. Πιστεύουμε στον αυτοέλεγχο και την αυτοσυγκράτηση και δίνουμε το πρότυπο στο παιδί με τη στάση μας.
• Προσπαθούμε να δούμε τη συμπεριφορά στα πλαίσια της σχέσης του παιδιού με το περιβάλλον του. Κάθε πράξη του παιδιού συνδέεται με την αναπτυξιακή του φάση και την προσπάθειά του για κοινωνική ολοκλήρωση.
• Δε χρειάζεται να δίνουμε δραματική διάσταση στην αρνητική συμπεριφορά.Προσπαθούμε να μην πανικοβαλλόμαστε και αντιδρούμε με σταθερότητα, συνέπεια, καλοσύνη, χιούμορ, αγάπη, κατανόηση, σεβασμό.
• Χειριζόμαστε την αρνητική συμπεριφορά ως συμπεριφορά και όχι ως τη συνολική προσωπικότητα του παιδιού.
• Απολαμβάνουμε τις στιγμές που μοιραζόμαστε με τα παιδιά μας.
• Εφαρμόζουμε θετική πειθαρχία.

Η θετική πειθαρχία περιλαμβάνει ό,τι κάνουμε, για να διδάξουμε το παιδί να σκέφτεται για τον εαυτό του και να κάνει καλές επιλογές για το μέλλον. Η θετική πειθαρχία διαφέρει από αυτήν της απόλυτης υποταγής σε κανόνες που εφαρμόζει τη τιμωρία σε περίπτωση ανυπακοής. Η τιμωρία δημιουργεί αποθάρρυνση, που είναι η ρίζα όλων των αρνητικών και μη αποδεκτών συμπεριφορών.

Έτσι, λοιπόν, αποφεύγουμε φωνές, μουρμούρα, κήρυγμα, ταπείνωση, χειροδικία (είναι μέθοδοι που ενθαρρύνουν την αμφιβολία, τη ντροπή, την ενοχή και δημιουργούν αντίσταση, εκδικητικότητα). Επίσης, αποφεύγουμε την πλήρη υποχωρητικότητα και επιτρεπτικότητα (είναι μέθοδος που δε διδάσκει δεξιότητες ζωής, άρα το παιδί μένει ευάλωτο, εξαρτημένο και ανέτοιμο να αντιμετωπίσει προβλήματα).

Εφαρμογή θετικής πειθαρχείας:

1. Δημιουργούμε ρουτίνες μαζί με το παιδί για την ώρα φαγητού, μπάνιου, ύπνου. Τις ακολουθούμε με συνοχή δημιουργώντας αίσθημα ασφάλειας στο παιδί.Ονοματίζουμε τη ρουτίνα (π.χ. πηγαίνω για ύπνο) και καθορίζουμε τις δραστηριότητες που πρέπει να γίνουν. Το παιδί μπορεί να βοηθήσει στο να αποφασίσουμε για τη σειρά των δραστηριοτήτων και να δημιουργήσουμε μια λίστα. Αναφερόμαστε στη λίστα και πλέον την εξουσία δεν την έχει ο γονιός, ούτε το παιδί. Τέλος, το παιδί γίνεται πιο υπεύθυνο.

2. Δημιουργούμε ευκαιρίες, για να μας βοηθά το παιδί.

3. Προσφέρουμε περιορισμένες επιλογές,οι οποίες δίνουν δύναμη στα παιδιά και χρησιμοποιούν τις δεξιότητες σκέψης τους. Ωστόσο, πρέπει να είναι αναπτυξιακά κατάλληλες.

4. Βάζουμε όρια και κανόνες. Δίνουμε επιλογές και συνέπειες.

Οι κανόνες πρέπει να προσαρμόζονται στις ανάγκες και ικανότητες των παιδιών, στις ανάγκες και αξίες της οικογένειας.Μπορεί να μην είναι ίδιοι για όλους και πρέπει να υπάρχει συμφωνία μεταξύ των γονέων. Εξηγούμε τη σημασία τους, δεν τους ανακοινώνουμε απλά.Βάζουμε το όριο με σταθερά λεκτικά μηνύματα, έχοντας κανονικό τόνο φωνής και στάσεις σώματος που δεν είναι απειλητικές ή εκφοβιστικές. Ελέγχουμε, αν το παιδί κατάλαβε αυτό που του είπαμε. Αν το παιδί αποφασίσει να προκαλέσει τον κανόνα, ακολουθούμε τη διαδικασία των επιλογών και των συνεπειών, όπου οι επιλογές πρέπει να είναι περιορισμένες και καθιστούμε το παιδί υπεύθυνο για την απόφασή του.

Υπάρχει και η μέθοδος του θετικού διαλείμματος-παύσης, κατά την οποία δίνεται χρόνος και χώρος σε παιδί και ενήλικα για να ηρεμήσουν και να προσεγγίσουν το πρόβλημα. Είναι μια αποτελεσματική διαδικασία μάθησης που ενδυναμώνει τα παιδιά να μάθουν αυτοέλεγχο, προωθώντας την αυτοεκτίμηση και την υπευθυνότητα.

5. Κάνουμε συναντήσεις οικογένειας.

Οι τακτικές συναντήσεις της οικογένειας μπορεί να βοηθήσουν τους γονείς και το παιδί να οικοδομήσουν αίσθημα αμοιβαίου σεβασμού, εμπιστοσύνης, κατανόησης και αγάπης. Διδάσκουν στα παιδιά ότι έχουν αξία, ότι είναι ικανά μέλη της οικογένειας.

Στις συναντήσεις αυτές που γίνονται σε τακτικό χρόνο, προγραμματισμένο από πριν, τα παιδιά μπορούν να προσφέρουν θετικά σχόλια και εκτιμήσεις για το κάθε μέλος της οικογένειας, να βοηθήσουν στις λύσεις των προβλημάτων, να σχεδιάσουν την ψυχαγωγία της οικογένειας, να μάθουν να εκφράζουν τις ανάγκες τους και να παίρνουν βοήθεια με θετικό τρόπο.
υπηρεσίες εργοθεραπείας για παιδιά στην αθήνα, εργοθεραπευτής στο σπίτι, αθήνα