Μήπως το παιδί σας έχει δυσαναγνωσία;
Η Δυσαναγνωσία είναι διαταραχή ανάγνωσης όταν, δηλαδή, ένα παιδί αντιμετωπίζει δυσκολία να διαβάσει λέξεις ή να καταλάβει τι διαβάζει. Γενικά αναφέρεται σε δυσκολίες στην ανάγνωση μεμονωμένων λέξεων και μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα κατανόησης κειμένου. Οφείλεται σε συγκεκριμένες διαφορές στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις γραπτές λέξεις.
Συνήθως, αυτές οι διαφορές είναι παρούσες από νεαρή ηλικία. Αλλά ένα άτομο μπορεί να αναπτύξει πρόβλημα ανάγνωσης από τραυματισμό στον εγκέφαλο σε οποιαδήποτε ηλικία. Παρακάτω θα παραθέσουμε κάποια σημάδια που πιθανόν να αποδεικνύουν ότι ένα παιδί αντιμετωπίζει δυσαναγνωσία.
- Το επίπεδο ανάγνωσης είναι χαμηλό. Το παιδί δυσκολεύεται να διαβάσει το υλικό της τάξης του και βρίσκεται σταθερά πίσω από το επίπεδο των συνομηλίκων του.
- Το παιδί δυσκολεύεται να προφέρει λέξεις που πρέπει να γνωρίζει ή μπερδεύει τους ήχους ορισμένων γραμμάτων.
- Δυσκολεύεται στην αναγνώριση λέξεων που θα έπρεπε να γνωρίζει ή μπερδεύει εύκολα λέξεις που έχουν παρόμοια εμφάνιση.
- Χάνει τη σειρά του κειμένου.
- Δεν τονίζει σωστά.
- Δυσκολεύεται στην αποκωδικοποίηση των γραμμάτων (ποιο φώνημα αντιστοιχεί στο εκάστοτε γράμμα)
- Δυσκολεύεται στην ανάγνωση πολυσύλλαβων λέξεων.
- Προσθέτει φθόγγους ή συλλαβές στις λέξεις που διαβάζει.
- Αγνοεί τα σημεία στίξης.
- Υπάρχει έλλειψη ευχέρειας. Όταν διαβάζει, το παιδί κάνει συχνές παύσεις μεταξύ των λέξεων, κομπιάζει και στερείται έκφρασης στον τόνο του.
- Παρουσιάζονται προβλήματα στην κατανόηση του τι διαβάστηκε μόλις. Το παιδί έχει χαμηλό επίπεδο κατανόησης όταν πρόκειται για ανάγνωση και δυσκολεύεται να κατανοήσει, ανακαλέσει ή συνοψίσει αυτό που διάβασε.
- Παρουσιάζονται προβλήματα σύνδεσης του κειμένου με άλλες γνώσεις που είχε λάβει παλιότερα. Το παιδί έχει πρόβλημα να συνδέσει ιδέες από αυτά που έχει διαβάσει με άλλες έννοιες που έχει μάθει στο παρελθόν.
- Κυριαρχεί ανησυχία για το διάβασμα. Το παιδί κυριεύεται από άγχος όταν διαβάζει, ειδικά αν διαβάζει δυνατά. Λέει συχνά «Δεν μπορώ να το κάνω».
- Το παιδί αποφεύγει την ανάγνωση. Προσεγγίζει την ανάγνωση με αρνητική ή ηττημένη στάση, αρνούμενος να πάρει βιβλία ή να διαβάσει δυνατά.
- Δυσκολεύεται με την ορθογραφία και τη γραφή. Το παιδί δυσκολεύεται να γράψει σωστά πολλές λέξεις ή να γράψει περιεκτικές προτάσεις.
- Οι εργασίες που περιλαμβάνουν ανάγνωση ή γραφή χρειάζονται ασυνήθιστα πολύ χρόνο για να ολοκληρωθούν.
- Αποσπάται εύκολα η προσοχή κατά την ανάγνωση. Το παιδί δυσκολεύεται να επικεντρωθεί σε εργασίες ανάγνωσης ή εγκαταλείπει την εργασία πριν τελειώσει.
Συνυπάρχοντα προβλήματα σε παιδιά με αναγνωστικές δυσκολίες περιλαμβάνουν ελαττωματική λαβή μολυβιού και σχηματισμός γραμμάτων, διάσπαση προσοχής, υπερκινητικότητα, σύγχυση των μαθηματικών σημάτων και των υπολογιστικών διαδικασιών. Περίπου το 30% όλων των παιδιών με δυσλεξία έχουν επίσης διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ).
Να επισημάνουμε ότι αν ο μαθητής είναι σε θέση:
-
- να αναγνωρίζει την ομοιοκαταληξία σε ένα ποίημα ή ένα τραγούδι
- να περιγράφει εικόνες
- να αναγνωρίζει τον αριθμό των συλλαβών της λέξης
- να ενώνει και να χωρίζει τις συλλαβές (σε δισύλλαβες/τρισύλλαβες λέξεις)
- να αναγνωρίζει όλους τους ήχους των γραμμάτων
- να δημιουργεί με φωνήματα νέες λέξεις (π.χ. αν από τη λέξη μήλο βγάλω το –μ και βάλω το –φ, ποια λέξει σχηματίζεται;)
- να αναγνωρίζει τον αριθμό των φωνημάτων
- να αναγνωρίζει τα φωνήματα και στις πολυσύλλαβες λέξεις
μέχρι και την ολοκλήρωση της Α΄ τάξης του Δημοτικού και ακόμα και με αργό ρυθμό κατακτάει τη φωνολογική ενημερότητα της γλώσσας, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας.
Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι εκπαιδευτικοί:
- Διεξοδική διδασκαλία της φωνολογικής ενημερότητας, διότι είναιτο Α και το Ω στην ανάπτυξη της αναγνωστικής ικανότητας.Φωνολογική ενημερότητα είναι η ικανότητα του παιδιού να αναλύει τη λέξη στα επιμέρους στοιχεία της (συλλαβές και φωνήματα) και να συνδυάζει τα επιμέρους στοιχεία για να φτιάχνει λέξεις.
- Ενίσχυση της οπτικής και ακουστικής αντίληψης, με αναγνωστικά παιχνίδια.
- Συστηματική χρήση της επανάληψης για την ενίσχυση της αναγνωστικής ευχέρειας για να ενισχυθεί η εμπέδωση.
- Ομαδική ανάγνωση ή σε ζεύγη, για απόκτηση αναγνωστικής ευχέρειας.
- Τοποθέτηση στην τάξη, των μαθητών με δυσκολίες, σε θέσεις που είναι εφικτή η εποπτεία τους και η παροχή βοήθειας από τον εκπαιδευτικό.
- Είναι σημαντικό να παρουσιάζονται παραδείγματα, ώστε να γίνονται πιο κατανοητά τα δύσκολα σημεία του μαθήματος.
- Συχνή επιβράβευση για τη δουλειά των παιδιών και ενθάρρυνσή τους, ώστε να προσπαθούν, ακόμα και αν δυσκολεύονται.
- Αξιολόγηση των εργασιών με βάση την προσπάθειά και όχι το αποτέλεσμα.
- Διαφοροποιημένη εργασία για το σπίτι, η οποία μπορεί να είναι είτε μειωμένη, είτε τροποποιημένη, βασισμένη στις δυνατότητες του παιδιού.
Και να θυμάστε πάντα, η δυσαναγνωσία, όπως και κάθε μαθησιακή δυσκολία, αντιμετωπίζεται, αρκεί να διαγνωστεί εγκαίρως.
εργοθεραπευτές στο χώρο σας στην αθήνα
