Παιδί και Εξωσχολικές δραστηριότητες
Το καλοκαίρι, που τα σχολεία κλείνουν, τα παιδιά έχουν πολύ ελεύθερο χρόνο και οι γονείς προβληματίζονται ποιός είναι ο καλύτερος τρόπος ώστε να περάσουν δημιουργικά τις διακοπές τους. Ωστόσο, οι γονείς συχνά μας συμβουλεύονται και μας εκφράζουν τον προβληματισμό τους σχετικά με τον καλύτερο τρόπο αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου των παιδιών τόσο κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού όσο και κατά τη διάρκεια της σχολικής τους φοίτησης.
Ως ελεύθερος χρόνος, θεωρείται ο προσωπικός χρόνος που έχουν στη διάθεσή τους οι άνθρωποι και έχουν την ευχέρεια να τον διαχειριστούν ελεύθερα και σύμφωνα με τη δική τους θέληση. Ο χρόνος αυτός αξιοποιείται για να ικανοποιήσουν την κάλυψη των προσωπικών τους αναγκών χωρίς να υπάρχει η έννοια της υποχρέωσης. Οι εξωσχολικές δραστηριότητες λοιπόν είναι δραστηριότητες που μπορούν να κάνουν τα παιδιά στον ελεύθερο χρόνο τους, δηλαδή τον χρόνο που έχουν εκτός των σχολικών τους υποχρεώσεων και μέσω των οποίων αποκτούν σημαντικές δεξιότητες (Μιχαηλίδης, 2014).
Οι εξωσχολικές δραστηριότητες ποικίλουν σχετικά με το είδος τους, παρέχοντας πολλαπλά οφέλη. Ενδεικτικά, θα μπορούσαμε να αναφέρουμε την ανάπτυξη των δεξιοτήτων αλληλεπίδρασης μεταξύ συνομηλίκων, τον εμπλουτισμό των ακαδημαϊκών εφοδίων των παιδιών και τη μείωση της συχνότητας εμφάνισης προβλημάτων συμπεριφοράς (Wilson, 2009).
Εάν θα θέλαμε να εμβαθύνουμε στα είδη των εξωσχολικών δραστηριοτήτων θα λέγαμε ότι υπάρχουν δραστηριότητες που προϋποθέτουν τη συμμετοχή των παιδιών σε ομάδες, όπως για παράδειγμα είναι οι εθελοντικές δράσεις μέσω των οποίων ενισχύεται η κοινωνικοποίηση των παιδιών.
Μαθαίνουν πώς να αλληλεπιδρούν με τους συνομηλίκους τους και να δημιουργούν διαπροσωπικές σχέσεις που στηρίζονται στον αλληλοσεβασμό, στη συνεργασία και τη διάθεση προσφοράς.
Γιατί λοιπόν είναι τόσο σημαντικές οι εξωσχολικές δραστηριότητες; Τι προσφέρουν;
*Ανάπτυξη κοινωνικών δεξιοτήτων.
Το παιδί μαθαίνει να κοινωνικοποιείται, να συναναστρέφεται με συνομήλικους και να είναι μέρος μίας ομάδας. Γνωρίζει τους κανόνες και την ευγενή άμιλλα, μαθαίνει να τα ακολουθεί και δίνει τον καλύτερο εαυτό του, ούτως ώστε να προσφέρει στο μικρό αυτό κοινωνικό σύνολο, την ομάδα του!
*Ανάπτυξη κινητικών δεξιοτήτων
Ανάλογα με το είδος της δραστηριότητας που επιλέγεται, ενισχύονται κινητικές δεξιότητες, που είναι ιδιαίτερα σημαντικές για τα παιδιά. Ο έλεγχος του κορμού και η ενδυνάμωση αυτού μπορεί να ενισχυθεί μέσα από το κολυμβητήριο, ο οπτικοκινητικός του συντονισμός μέσα από το μπάσκετ και η ενδυνάμωση των δακτύλων κι η λεπτή του κινητικότητα μέσα από την γλυπτική. Όλες οι δραστηριότητες έχουν να προσφέρουν στην ενίσχυση της κινητικής του ανάπτυξης!
*Ανάπτυξη γνωστικών δεξιοτήτων
Η κάθε δραστηριότητα χαρίζει στο παιδί πληροφορίες πάνω σε πολλά και διάφορα αντικείμενα δίνοντας ποικίλα ερεθίσματα. Το επίπεδο των γνώσεων του παιδιού διευρύνεται, ενώ παράλληλα ενισχύεται το επίπεδο της προσοχής και της επεξεργασίας και κατανόησης αυτών των ερεθισμάτων.
*Μια ευχάριστη πινελιά σε μία δύσκολη μέρα
Το πιο σημαντικό που πρέπει να θυμόμαστε είναι πως η εξωσχολική δραστηριότητα θα είναι μία δημιουργική διέξοδος του παιδιού σε μία απαιτητική καθημερινότητα. Γι’ αυτό το λόγο, είναι εξαιρετικής σημασίας η επιλογή αυτής της δραστηριότητας από το ίδιο το παιδί και η δυνατότητα αλλαγής της, αν αυτή δεν του αρέσει! Αφήστε το παιδί ελεύθερο να πειραματιστεί και να δοκιμάσει δραστηριότητες κι αθλήματα που του κινούν το ενδιαφέρον, να βρει την κλίση και το ταλέντο του και να εξελιχθεί συνειδητά και εθελούσια μέσα σε αυτήν την όμορφη διαδικασία!
Τι γίνεται όμως όταν οι γονείς υπερφορτώνουν τα παιδιά με πολλαπλές δραστηριότητες;
Το αποτέλεσμα αυτής της υπερδραστηριότητάς τους, είναι να βλέπει κανείς παιδιά , κουρασμένα, αγχωμένα, μελαγχολικά. Τα παιδιά όταν κουράζονται και αγχώνονται, δεν το εκφράζουν λεκτικά, αλλά εμφανίζουν συμπτώματα όπως:
- Διάσπαση Προσοχής.
- Ευερεθιστότητα, εκνευρισμό.
- Σωματικά ενοχλήματα.
- Πτώση ακαδημαικών επιδόσεων.
- Αδιαφορία για δραστηριότητες που άλλοτε τους προκαλούσαν ευχαρίστηση.
Γιατί τα παιδιά είναι ευτυχισμένα όταν είναι απασχολημένα με δραστηριότητες που αγαπούν, αλλά η υπερβολική δραστηριότητα μπορεί να τα κάνει δυστυχισμένα .
Τέλος, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι ο βασικός και πρωταρχικός στόχος των γονιών είναι να μεγαλώσουν ευτυχισμένα παιδιά, που θα χρησιμοποιούν τις αναμνήσεις της παιδικής τους ηλικίας ως εφαλτήριο αλλά και ως καταφύγιο στις αντίξοες στιγμές της μετέπειτα ενήλικης ζωής τους.