Συννοσηρότητα στον αυτισμό
Συννοσηρότητα είναι η ταυτόχρονη παρουσία δύο ή περισσότερων νοσημάτων ή διαταραχών στο ίδιο άτομο, οι οποίες δεν προκύπτουν από γνωστή κοινή αιτιολογία. Στις νευροαναπτυξιακές διαταραχές διαπιστώνεται συννοσηρότητα, όταν διαταραχές μάθησης, προσοχής ή/και συμπεριφοράς συνυπάρχουν, στο ίδιο άτομο, συνδεόμενες μεταξύ τους δημιουργώντας ένα φάσμα συμπτωμάτων δυσκολεύοντας τη διάγνωση.
Γενετικοί τόποι ευπάθειας (περιοχές χρωμοσωμάτων που περιλαμβάνουν ομάδα γονιδίων, κάποιο από τα οποία επηρεάζουν ένα συνεχές χαρακτηριστικό) φαίνεται να συμβάλλουν στην αύξηση κινδύνου εμφάνισης κάποιου νοσήματος ή διαταραχής αν και δεν αποτελούν αναγκαία ή επαρκή προϋπόθεση για την εμφάνιση αντίστοιχου φαινοτύπου. Για παράδειγμα το γονίδιο DCDC2 σχετίζεται με τη δυσλεξία αλλά και με τη διαταραχή προσοχής. Έχουν βρεθεί γονίδια, λοιπόν, που προδιαθέτουν περισσότερες από μια διαταραχές. Στη συννοσηρότητα συμβάλλει και η διαταραγμένη έκφραση γονιδίων στον εμβρυικό εγκέφαλο.
Φαίνεται πως η συνύπαρξη των νευροαναπτυξιακών διαταραχών αποτελεί γενετική βάση και περιλαμβάνει πιθανόν έναν συνδυασμό γονιδίων και νευρικών οδών. Σύμφωνα με μια γενική ανασκόπηση η συννοσηρότητα εμπλέκεται σε ένα σύνολο παραγόντων κινδύνου εμφάνισης. Οι παράγοντες αυτοί ενδέχεται να είναι γενετικοί, περιβαλλοντικοί, προγεννητικοί, περιγεννητικοί, μεταγεννητικοί.
Οι συσχετίσεις των διαταραχών ενδέχεται να είναι τυχαίες αλλά μπορεί να οφείλονται σε κοινή γονιδιακή βάση αποτελώντας κοινή προδιάθεση για την παρουσία μιας ή περισσότερων διαταραχών. Συχνά συνυπάρχουν η δυσλεξία με τη ΔΕΠ/Υ, ο αυτισμός με στερεοτυπικές συμπεριφορές, διάσπαση προσοχής και συντονισμό των κινήσεων, η αυξημένη εμφάνιση της ΔΕΠ/Υ σε μέλη οικογενειών με σύνδρομο Asperger και το αντίστροφο.
Συννοσηρότητα στον Αυτισμό
- Συνύπαρξη με γνωστά νοσήματα όπως η επιληψία
- Χρωμοσωμικές ανωμαλίες (π.χ Angelman, Rett, TuberousSclerosis)
- Συγγενείς λοιμώξεις
- Συνύπαρξη με αισθητηριακές μειονεξίες
- Συσχέτιση με Νοητική Καθυστέρηση
- Συσχέτιση με προσβολές του ΚΝΣ από τραύμα ή εγκεφαλίτιδα
Οι τρεις επικρατέστερες νευρολογικές ή χρωμοσωμικές διαταραχές σε άτομα με αυτισμό είναι η επιληψία, το σύνδρομο του Εύθραυστου Χ χρωμοσώματος και η οζώδης σκλήρυνση. Όσον αφορά τη συννοσηρότητα με ψυχιατρικές διαταραχές, διαπιστώνεται πως τα άτομα στο φάσμα του αυτισμού κατατρύχονται από αγχώδεις ή ιδεοψυχαναγκαστικές διαταραχές και φοβίες.
Η συννοσηρότητα με τη νοητική καθυστέρηση είναι η πιο γνωστή. Αξίζει βεβαίως να σημειωθεί πως σε προγενέστερο στάδιο το ποσοστό συννοσηρότητας ήταν αρκετά αυξημένο. Αυτό διότι το κλινικό δείγμα περιλάμβανε μόνο βαριές μορφές αυτισμού και το ότι οι αναπτυγμένες νοητικές λειτουργίες των ατόμων με σύνδρομο Asperger δεν συνυπολογίζονταν. Παρόλα αυτά το ποσοστό διατηρείται αυξημένο σε σύγκριση με τη συννοσηρότητα που παρατηρείται με άλλες διαταραχές.
Όσον αφορά την επιληψία, επιληπτικές κρίσεις εμφανίζει το 20-30% των ατόμων με ΔΑΦ με μεγαλύτερη πιθανότητα να εμφανίσουν τα κορίτσια από τα αγόρια. Το ποσοστό είναι το 30% έναντι το 18% των αγοριών.Επίσης, ενδέχεται να παρουσιάζουν βαριά γνωστική μειονεξία, λεκτική ακουστική αγνωσία ή/και κινητικές διαταραχές. Σε αυτές τις περιπτώσεις συννοσηρότητας υπάρχει οικογενειακό ιστορικό επιληψίας και υπάρχει πιθανότητα συνδρόμου επιληψίας σε άτομα με αυτισμό, ειδικά όταν υπάρχει ιστορικό παλινδρόμησης. Η έναρξη επιληπτικών κρίσεων σε άτομα με ΔΑΦ εμφανίζεται στην πρώιμη παιδική ηλικία στο 25% των ασθενών και στην εφηβεία στο 38%.
Όταν η επιληψία συνυπάρχει συστήνεται κατάλληλη φαρμακευτική θεραπεία. Υπάρχει πιθανότητα οποιουδήποτε τύπου κρίσεων και σε περιπτώσεις περισσότερο του ενός τύπου κρίσεων,το 15% λαμβάνει χρόνια αντιεπιληπτική αγωγή λόγω κρίσεων επιληψίας. Ωστόσο, δεν υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι η αντιεπιληπτική θεραπεία έχει ευνοϊκή δράση στις αυτιστικές εκδηλώσεις.
Μερικά σπάνια επιληπτικά σύνδρομα είναι δυνατόν να προβάλλουν με παλινδρόμηση εξέλιξης του λόγου και αυτιστικόμορφη συμπεριφορά. Σημαντική είναι η αναγνώριση τυχόν επιληπτικών κρίσεων που δεν έχουν εντυπωσιακές εκδηλώσεις (αυξημένης συχνότητας). Δεν υπάρχει τεκμηρίωση ότι η επιληψία δρα ως αιτία στα συμπτώματα του αυτισμού και η σύσταση φαρμακευτικής αγωγής (ΦΑ) στην τυπική αυτιστική παλινδρόμηση ενδεχομένως να είναι απαραίτητη. Άτυπες περιπτώσεις χρήζουν λεπτομερούς εξατομικευμένης εκτίμησης και παρακολούθησης προκειμένου να χορηγηθεί φαρμακευτική αγωγή.
Τα άτομα που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού συχνά εμφανίζουν συμπτώματα ΔΕΠ-Υ.
H συννοσηρότητα του αυτισμού με ΔΕΠ-Υ στα παιδιά εφηβικής ηλικίας συνεπάγεται την εκδήλωση συγκεκριμένων χαρακτηριστικών. Τα βασικότερα χαρακτηριστικά είναι η υπερκινητικότητα και η παρορμητικότητα. Οι δυσκολίες κοινωνικής αλληλεπίδρασης εδράζονται στον υψηλό βαθμό υπερκινητικότητας που επιδεικνύουν τα άτομα αυτά.
Επίσης, η συννοσηρότητα των δύο εν λόγω καταστάσεων επιφέρει δυσκολίες καθημερινότητας, μεγαλύτερες από αυτές που αντιμετωπίζει το παιδί που διαγιγνώσκεται μόνο με αυτισμό.Αξίζει να σημειωθεί πως ο αυτισμός και η ΔΕΠ-Υ εμφανίζουν υψηλά ποσοστά αλληλοεπικάλυψης. Διαπιστώνεται πως υπάρχουν κοινοί γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που επηρεάζουν τις δύο διαταραχές.
εργοθεραπευτές στο σπίτι στην αθήνα
