Τα είδη του λόγου και δραστηριότητες γονέα-παιδιού

Ο Λόγος διακρίνεται σε 3 επίπεδα: το Περιεχόμενο του Λόγου (οι γνώσεις που έχει το άτομο για τα αντικείμενα που το περιβάλλουν, ως λεξιλόγιο), η Δομή του Λόγου (ορθή συντακτική δομήφράσεων/προτάσεων, ορθή χρήση φωνημάτων, άρθρων, καταλήξεων, ρηματικών χρόνων, ενικού και πληθυντικού) και η Χρήση του (οι καθημερινές δεξιότητες του ατόμου κατά την κοινωνική συνδιαλλαγή και η ικανότητα προσαρμογής του, ως προς τη συμπεριφορά, τον συνομιλητή και το περιβάλλον).

Περιεχόμενο του Λόγου

οι γονείς και το παιδί μπορούν να μιλήσουν για τα ζώα (ποια ζουν στην θάλασσα, στην φάρμα, στη ζούγκλα κτλ),
ποια αντικείμενα υπάρχουν στο σπίτι, ανά δωμάτιο,
οι γονείς μπορούν να ζητήσουν από το παιδί να περιγράψει ένα αντικείμενο και εκείνοι να το μαντέψουν και εναλλάξ.
περίπατος στο πάρκο, στην παιδική χαρά, εμπορικό κέντρο, super market. Οι γονείς μπορούν να περιγράφουν τα αντικείμενα που βλέπουν και αργότερα να ζητήσουν από το παιδί να θυμηθεί 2-3 αντικείμενα από τον κάθε χώρο.

Δομή του Λόγου

η αφήγηση των νέων της ημέρας,
η περιγραφή των εικόνων ενός παραμυθιού,
η ζωγραφική και η περιγραφή της ζωγραφιάς
γονείς και παιδί λένε λέξεις που αρχίζουν από φωνούλες (α, ε, ου κτλ.),
τραγουδάκια και ποιηματάκια,
λέξεις που τις χωρίζουν σε συλλαβές χτυπώντας παλαμάκια,
ανεύρεση λέξεων που τελειώνουν με τον ίδιο τρόπο.

Χρήση του Λόγου

ο γονέας ή το παιδί κάνουν εκφράσεις προσώπου και συζητούν αν αυτές οι εκφράσεις έδειχναν χαρά, λύπη, θαυμασμό, θυμό, έκπληξη κτλ.
παιχνίδια ρόλων (γιατρός, ταμίας, σερβιτόρος, μάγειρας κ.ά)
επιτραπέζια παιχνίδια (παιδί και γονείς μπορούν να κάνουν εναλλαγές σειράς, να μετρήσουν βήματα στα ζάρια, να ακολουθήσουν κανόνες, και να απολαύσουντο παιχνίδι, ανεξαρτήτως από τον τελικό νικητή).

Ο σκοπός είναι τα παιδιά να ευχαριστηθούν τις δραστηριότητες ενίσχυσης λόγου με τους γονείς και είναι καλό να έχουν χαρακτήρα παιχνιδιού-ψυχαγωγίας, όχι ασκήσεων.Δημιουργείστε στο παιδί ανυπομονησία και χαρά κάθε φορά που δουλεύετε μαζί του. Αγοράστε ένα καθρέπτη για τις ασκήσεις του, κολλήστε αυτοκόλλητα όταν τελειώνετε, χρησιμοποιείστε τα αγαπημένα του παιχνίδια.

Για παιδιά μικρής ηλικίας που μόλις άρχισαν να μιλούν θυμηθείτε τα εξής:

Σταματήστε να προβλέπετε τις ανάγκες του παιδιού: Αφήστε το να ζητήσει το αντικείμενο που θέλει αντί να το παρέχετε αμέσως μόλις σας το δείξει.
Ελαχιστοποιήστε τη χρήση πιπίλας: Η συνέχιση της χρήσης της όταν η ομιλία αναπτύσσεται μπορεί να διακόψει τη διαδικασία ομιλίας.
Προσφέρετε επιλογές: Ένα παιδί που παλεύει να αναπτύξει λεξιλόγιο θα επωφεληθεί από το να ακούσει επιλογές και να μπορεί να επιλέξει μία, αντί να περιμένει να βρει τη σωστή λέξη από μόνο του.
Αυξήστε την ορατότητα: Όταν λέτε το όνομα ενός αντικειμένου, κρατήστε το μπροστά σας, ώστε το παιδί σας να βλέπει το στόμα σας να κινείται και να αναγνωρίζει το αντικείμενο που του λέτε.
Κρύψτε αντικείμενα: Το να κρύβετε αντικείμενα στο σπίτι ή μέσα σε παιδική ζύμη ή το να βάζετε μέσα σε δοχεία μπορούν όλα να ενθαρρύνουν τα παιδιά να κάνουν ερωτήσεις, επιφωνήματα και να ζητούν βοήθεια.
Προτροπή και παρακράτηση: Αν το παιδί σας δυσκολεύεται επειδή απλώς δεν είχε πολλές ευκαιρίες να εξασκηθεί σε διάφορους τύπους λόγου, θα πρέπει να μάθετε να κάνετε το παιδί σας να νιώθει άνετα ακόμα κι αν κάποιες φορές αισθάνεται ελαφρώς άβολα. Μπορείτε να βοηθήσετε το παιδί σας να φορέσει το ένα παπούτσι -και μετά να σηκωθείτε και να απομακρυνθείτε. Σας φωνάζει το παιδί σας για να τραβήξει την προσοχή σας; Αν ναι, ρωτήστε το τι χρειάζεται. Στόχος είναι να ενθαρρύνετε το παιδί να επικοινωνεί μόνο του, αντί να στηρίζεται πάντα σε εσάς για να μιλάτε.

Άλλες ιδέες για ανάπτυξη λόγου είναι οι παρακάτω:

Συζητήστε με το παιδί σας καθημερινά και κάντε ερωτήσεις ανοιχτού τύπου, και όχι τύπου ναι ή όχι, πχ “Τί θα έκανες αν έβλεπες ένα μεγάλο ελέφαντα στην αυλή μας;”. Έτσι, τα παιδιά θα θέσουν σε λειτουργία την λογική σκέψη και την κριτική τους και θα πάρετε μια λεπτομερή και πιο εμπλουτισμένη απάντηση.

Το παιχνίδι του σπασμένου τηλεφώνου είναι ένας ωραίος τρόπος για να διδάξουμε στο παιδί να ακούει τις λέξεις και να τις προφέρει. Αν το παιδί κάνει λογοθεραπεία την φωνούλα /σ/ τότε η φράση μπορεί να είναι “Πλένω τα χέρια μου με σαπούνι”.

Το διάβασμα είναι από τις σημαντικότερες δραστηριότητες. Κάντε ερωτήσεις για τις εικόνες που βλέπετε, ζητάτε από το παιδί να σας δείξει τα αντικείμενα στις εικόνες. Βάλτε το παιδί σας να αφηγηθεί, ή να μιμηθεί ένα ήρωα από το παραμύθι. Ρωτήστε το παιδί σας ποιος ήρωας του αρέσει και γιατί. Ζητήστε να βρει λέξεις με το φώνημα που μαθαίνει στην λογοθεραπεία ή να κατονομάσει ρήματα.
Τέλος θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα περισσότερα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν τα πράγματα επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά και αυτό ισχύει συχνά και για την ομιλία.
υπηρεσίες λογοθεραπείας για παιδιά στην αθήνα